Δευτέρα 30 Ιουνίου 2014

Οι προοπτικές του ΣΥΡΙΖΑ

Παρουσιάζουμε το εισηγητικό κείμενο για τις προοπτικές του ΣΥΡΙΖΑ στην συνάντησης των "ανένταχτων εντός ΣΥΡΙΖΑ" που έγινε το Σάββατο 28 Ιουνίου στα γραφεία της "ανοικτής πόλης" 

Του Βένιου Αγγελόπουλου 

Παραμένει ως δηλωμένος πολιτικός στόχος του ΣΥΡΙΖΑ η απεμπλοκή της χώρας από τη μνημονιακή πολιτική και η έξοδος από την ανθρωπιστική κρίση.
 
Επισημαίνουμε ότι αυτός ο στόχος δεν ταυτίζεται με την ανάληψη κυβερνητικών ευθυνών: η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ (ή με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ, ή όπως αλλιώς λέγεται) είναι ένα μέσο για την επίτευξη του στόχου, όχι ο στόχος ο ίδιος. Σημασία έχει το τι θα κάνει μια τέτοια κυβέρνηση, κι αυτό εξαρτάται επίσης με ποιους θα το κάνει.

Καταρχάς πρέπει ο ΣΥΡΙΖΑ να κερδίσει τις εκλογές ανεβάζοντας σημαντικά τα ποσοστά και τις ψήφους του. Αυτό δεν μπορεί να γίνει με μεταγραφές από το παλιό πολιτικό προσωπικό που ψάχνει για στέγη πολιτικής επιβίωσης, και που θα διώξει κόσμο αντί να φέρει. Γίνεται μόνο με τη μεταστροφή μεγάλου τμήματος των απογοητευμένων από την πολιτική, την άντληση από τη δεξαμενή της αποχής. Οι ψηφοφόροι που εγκατέλειψαν τη ΔΗΜΑΡ και το ΠΑΣΟΚ δεν θα ακολουθήσουν τα στελέχη τους που θα ανανήψουν. Αντίθετα, αν μια κυβέρνηση της Αριστεράς στηρίζεται σε ευκαιριακούς συμμάχους που για κύριο κίνητρο είχαν την εξασφάλιση μιας βουλευτικής θητείας ακόμη, αυτοί θα είναι οι πρώτοι που θα την εγκαταλείψουν μόλις σκουρύνουν τα πράματα.

Ο Σύριζα πρέπει να πείσει ότι έχει σκοπό να κυβερνήσει διαφορετικά και ότι όσο είναι αντιπολίτευση μετέχει ενεργά στην άμυνα των λαϊκών στρωμάτων και στηρίζει με ανιδιοτέλεια όσους πλήττονται από την κρίση. Σημαίνει ότι στηρίζει τα κινήματα χωρίς να προσπαθεί να τα υποκαταστήσει ή να τα χειραγωγήσει.

Η προοπτική νίκης της ριζοσπαστικής Αριστεράς δεν ωφελείται από την αγωνιώδη αναζήτηση πολιτικών συμμάχων στρογγυλεύοντας τις γωνίες. Αντίθετα, χρειάζεται η μεγαλύτερη δυνατή διασαφήνιση του πολιτικού στίγματος του ίδιου του ΣΥΡΙΖΑ, η αύξηση της πίεσης προς το κυβερνητικό στρατόπεδο. Πίεση και θεσμική και κινηματική, ώστε να ενισχυθούν οι διαλυτικές τάσεις στο εσωτερικό του εξαιτίας της λαϊκής κατακραυγής. Πίεση η οποία θα αναδείξει τον ΣΥΡΙΖΑ ως βασικό πόλο έλξης, και θα αναδείξει νέα στελέχη.

Πόλος έλξης σε προγραμματικό επίπεδο: Χρειάζεται μια διασαφήνιση του πολιτικού στίγματος, ώστε να μην υπάρχει η πολυγλωσσία η οποία παρατηρείται και μάλιστα καλλιεργείται από κύκλους προσκείμενους στην ηγεσία. Το θέμα αυτό δεν λύνεται τόσο με διοικητικά μέτρα (π.χ. ποιοι θα μιλάνε στα κανάλια – παρόλο που και αυτό θα πρέπει κάποτε να αντιμετωπιστεί), όσο με τη σαφήνεια του προγράμματος. Μεταξύ άλλων αυτό σημαίνει:

α)Επεξεργασία των μεταβατικών νομοθετικών ρυθμίσεων μιας κυβέρνησης ανατροπής. Με τα μνημόνια δεν ξεμπερδεύει κανείς με τρεις ψηφοφορίες: Υπάρχουν χιλιάδες εφαρμοστικοί νόμοι, προεδρικά διατάγματα, υπουργικές εγκύκλιοι που πρέπει να καταργηθούν ή να αντικατασταθούν. Καταργήσεις οργανικών θέσεων, συγχωνεύσεις φορέων, ιδρύσεις μνημονικών φορέων και αντίστοιχοι διορισμοί, κτλ. Για παράδειγμα, τι θα γίνει με το ΤΑΙΠΕΔ, τη στελέχωσή του, την ανάκτηση όσων έχει ξεπουλήσει. Έργο τιτάνειο, που και σαφές πολιτικό πρόσημο πρέπει να έχει (ποιος ωφελείται; Ο λαός ή η ολιγαρχία;) και φροντισμένο στη λεπτομέρειά του να είναι, και να παίρνει υπόψη τα διάφορα σενάρια αντίδρασης των αντιπάλων, και να έχει και τη συναίνεση του λαού.

β) Το πρόγραμμα πρέπει να είναι προϊόν και κτήμα όλου του κόμματος και όχι απλώς κάποιων ομάδων ειδικών. Αυτό σημαίνει ενεργοποίηση των μελών του κόμματος και οργάνωση σεμιναρίων πάνω σε όσο το δυνατόν περισσότερα επιμέρους θέματα: υγεία, παιδεία, οργάνωση της κοινωνικής ασφάλισης, καταπολέμηση της ανεργίας, εργασιακές σχέσεις, κοινωνικά αγαθά, πολιτιστική κληρονομιά, εθνικά θέματα, μειονότητες, σχέσεις κράτους και εκκλησίας, φορολογικό σύστημα, κτλ. Τα σεμινάρια αυτά αφενός θα εμπλουτίζουν τις κομματικές θέσεις και θα αποσαφηνίζουν τις διαφορετικές απόψεις που υπάρχουν μέσα στο κόμμα, αφετέρου θα εξοπλίζουν τις ΟΜ για τη διάδοση των κομματικών απόψεων στον πληθυσμό.

γ) Τα κομματικά μέλη θα πρέπει να ενεργοποιηθούν στην κατεύθυνση της συζήτησης με τον κόσμο, κατεβάζοντας τις προτάσεις του κόμματος ως προτάσεις προς συζήτηση και όχι ως θεόπεμπτη αλήθεια, συνομιλώντας και όχι απλά μοιράζοντας προκηρύξεις και κολλώντας αφίσες. Να παίρνουν υπόψη τις απόψεις και ενστάσεις, ιδίως των άμεσα ενδιαφερομένων, να βοηθούν στη διαμόρφωση εναλλακτικών προτάσεων από τα κάτω και αποδεκτών συμβιβασμών όταν υπάρχουν αντικρουόμενα συμφέροντα μέσα στα πλαίσια του λαού, και να τα μεταφέρουν στο κόμμα.

Δράση σε κινηματικό επίπεδο: Η παλιότερη και η πιο πρόσφατη εμπειρία έχει δείξει ότι το μαζικό κίνημα δεν συγκροτείται με τεχνητά μέσα, δηλαδή με το κάλεσμα κεντρικών πολιτικών εκδηλώσεων. Σε άλλες εποχές ένα μαζικό συλλαλητήριο (ή πολλά επαναλαμβανόμενα), μπορούσαν να ανατρέψουν πολιτικές αποφάσεις, εφόσον συνέτρεχαν και άλλες διεργασίες (βλέπε αναθεώρηση άρθρου 16 του συντάγματος ή ασφαλιστικό επί Γιαννίτση). Σήμερα, όπου ο αντίπαλος είναι αποφασισμένος και καταφεύγει στην πολιτική του «σοκ και δέος», τέτοιου τύπου αντιδράσεις έχουν αποδειχτεί αναποτελεσματικές και κάθε φορά που επιχειρήθηκαν ήταν άμαζες (ο άλλος δύσκολα θα χάσει ένα μεροκάματο και θα αναπνεύσει χημικά χωρίς ορατό αποτέλεσμα). Τα κομματικά καλέσματα δεν μπορούν να υποκαταστήσουν το μαζικό κίνημα.

Αντίθετα, οι κινηματικές διαδικασίες πρέπει να έχουν όσο το δυνατόν συγκεκριμένους στόχους και να συσπειρώνουν όσο το δυνατόν περισσότερο κόσμο γύρω από το συγκεκριμένο πρόβλημα, χωρίς να διατυπώνουν μαξιμαλιστικά αιτήματα (του τύπου να πέσει η κυβέρνηση, να φύγουμε από το ΝΑΤΟ ή την ΕΕ). Τέτοια κινήματα, ανεξάρτητα από το αν νικούν ή απλώς κερδίζουν χρόνο, βοηθούν στη συγκρότηση της συλλογικής συνείδησης και έχουν σαν παράπλευρο κέρδος την κυβερνητική φθορά, καθώς αναδεικνύουν την ανεπάρκεια ή την εχθρότητα των κυβερνώντων. Η ενίσχυση κάθε μορφής συλλογικής δράσης πρέπει να είναι πρώτιστο μέλημα, χωρίς κομματικά καπελώματα που διώχνουν κόσμο. Από τις δομές αλληλεγγύης (που πολλές χειραγωγήθηκαν ώστε να είναι απλώς εργαλεία ψηφοθηρίας) ως την ανυπακοή στα διόδια, από το καθάρισμα των ακτών ή την εθελοντική δασοπυρόσβεση ως τη ματαίωση πλειστηριασμών και εξώσεων, όλες οι μορφές, συγκρουσιακές ή όχι, είναι κατάλληλες, αρκεί να συσπειρώνουν κόσμο, όσο το δυνατόν πέρα από τα κομματικά όρια.
Προς αυτή την κατεύθυνση μπορούν να στραφούν οι δημοτικές κινήσεις ή/και οι Οργανώσεις Μελών (ή πρωτοβουλίες που ξεκινούν από μερίδες μελών, φτάνει να είναι ανοιχτές και όχι μαγαζάκια). Και τέτοιες πρωτοβουλίες οι κομματικοί μηχανισμοί πρέπει να αντισταθούν στον πειρασμό να τις καπελώσουν (ή να τις χτυπήσουν εάν κινούνται από μέλη που δεν ανήκουν σε αρεστή φατρία), αλλά το κόμμα να τις ενισχύει και να τις προβάλλει επικοινωνιακά.

Υλοποίηση αυτής της πολιτικής: Είναι πλέον κοινός τόπος ότι τα ενεργά μέλη του κόμματος είναι μια μικρή μειοψηφία και ότι πολλές αποφάσεις δεν παίρνονται από τα κομματικά όργανα αλλά από διάφορες ομάδες πίεσης που λειτουργούν στο παρασκήνιο, καθιστώντας μερικές φορές τα κομματικά όργανα απλά διακοσμητικά στοιχεία. Η όλη κατάρτιση των ψηφοδελτίων χαρακτηρίστηκε από τέτοια φαινόμενα και δε χρειάζεται να ξανααναφερθούμε σ' αυτά. Πολλές φορές η δημοκρατία και η διαφάνεια παραβιάστηκαν και αντικαταστάθηκαν από γραφειοκρατικές μεθόδους και διοικητικά μέτρα, μέχρι και αντισυντροφικές συμπεριφορές. Σε αρκετές περιπτώσεις το καταστατικό που ψηφίστηκε από το συνέδριο παραβιάστηκε ή απλά ξεχάστηκε. Ένα χρόνο μετά το συνέδριο, η επιτροπή που είχε οριστεί για την εμβάθυνση του καταστατικού δεν έχει παράγει τίποτα. Και δεν έχει γίνει καμία διεργασία για τις σχέσεις κυβέρνησης και κόμματος σε περίπτωση που το κόμμα θα κληθεί να κυβερνήσει.

Μετά και την τελευταία συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής είναι φανερό ότι ο κομματικός μηχανισμός αφενός βάζει ως πρώτιστο πολιτικό καθήκον την αποτροπή της συγκέντρωσης 180 βουλευτών για την εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας (πώς άραγε;), αφετέρου επιδίδεται σε εσωτερικούς διαγκωνισμούς ανάμεσα στις διάφορες ομάδες κρατώντας τέτοιες ισορροπίες ώστε το πολιτικό στίγμα του ΣΥΡΙΖΑ να παραμένει σχετικά θολό και οι Οργανώσεις Μελών ως επί το πλείστον να αδρανοποιούνται.

Αν συγκρίνει κανείς το πνεύμα που επικρατούσε στον κόσμο της Αριστεράς μετά τις εκλογές του 2012 με το σημερινό, διαπιστώνει πως η τοτινή ορμή και διάθεση έχει πέσει κατά πολύ. Μόνο με την επαναδραστηριοποίηση της βάσης, των μελών και των φίλων του ΣΥΡΙΖΑ, με πρωτοβουλίες και χωρίς να περιμένουν την έγκριση των οργάνων – απλά ενημερώνοντάς τα, μόνον έτσι μπορεί να ανατραπεί η σημερινή μιζέρια και να αναγκαστεί ο κομματικός μηχανισμός να αναλάβει τις ευθύνες του. Η σημερινή μας συνάντηση θέλει να είναι ένα βήμα προς τα εκεί.

Εάν το κόμμα δεν προχωρήσει προς τις κατευθύνσεις που διαγράφονται παραπάνω και αν δεν δώσει διαφορετικό δείγμα γραφής στις περιφέρειες και τους δήμους που ελέγχει, τότε η κυβέρνηση της Αριστεράς είτε θα έχει σύντομο βίο και κακό τέλος, είτε θα αποδειχτεί ένα όνειρο θερινής νυκτός.
Και για την Αριστερά δεν πειράζει, μια ζωή εκτός κυβέρνησης ήταν. Για την κοινωνία όμως πειράζει, γιατί η πολιτική απεχθάνεται το κενό: Αν όχι εμείς τότε αυτοί, και αυτοί είναι ότι πιο μαύρο και σκοτεινό μπορούμε να φανταστούμε.

0 σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου

Επικοινωνία

Όνομα

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο *

Μήνυμα *